SİRKÜLER: 2008/73       07.06.2008

Konu: Amme Alacakları Tahsil Usulü Kanunda 5766 Sayılı
Kanunla Yapılan Değişiklikler

5766 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunda Ve Bazı Kanunlarda
Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun 6 Haziran 2008 Tarihli Mükerrer Resmi
Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girmiştir.
Bu kanunla Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunda, Gelir Vergisi
Kanununda, Kurumlar Vergisi Kanunda, KDV Kanununda, Damga Vergisi Kanununda
ve ÖTV Kanunda bazı değişiklikler yapılmıştır.

1-Tanımlarda Yapılan Değişiklikler
6183 Sayılı Kanunun tanımlar baslıklı 3’ncü maddesinde yapılan deşiklikle,
• Adli ve idari bütün para cezaları kanun kapsamına alınmıştır.
• “Tahsil edilemeyen” ve “tahsil edilemeyeceği anlaşılan” amme alacağı seklinde
yeni tanımlar getirilmiş böylece alacaklı kamu idaresine belli bir aşamada tahsili
şüpheli hale gelen alacaklar içinde erken davranarak işlem yapma imkanı
getirilmiştir. Getirilen yeni tanımlar şöyledir:
Tahsil edilemeyen amme alacağı terimi:
Amme borçlusunun bu Kanun hükümlerine göre yapılan mal varlığı araştırması
sonucunda haczi kabil herhangi bir mal varlığının bulunmaması, haczedilen mal
varlığının satılarak paraya çevrilmesine rağmen satış bedelinin amme alacağını
karşılamaması gibi nedenlerle tahsil edilemeyen amme alacaklarını,
Tahsil edilemeyeceği anlaşılan amme alacağı terimi:
Amme borçlusunun haczedilen mal varlığına bu Kanun hükümlerine göre
biçilen değerlerin amme alacağını karşılayamayacağının veya hakkında iflas
kararı verilen amme borçlusundan aranılan amme alacağının iflas masasından
tahsil edilemeyeceğinin anlaşılması gibi nedenlerle tahsil dairelerince yürütülen
takip muamelelerinin herhangi bir aşamasında amme borçlusundan tahsil
edilemeyeceği ortaya çıkan amme alacaklarını,"

2-Bazı İşlemlerde borcu yoktur belgesi istenecek
6183 sayılı kanuna 22/A maddesi eklenerek bazı işlemlerde borcu yoktur belgesi
istenebilme imkanı getirilmiştir. Buna göre
•4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamına giren kurumların
bu Kanun kapsamında hak sahiplerine yapacakları ödemelerde
•Kanun, kararname ve diğer mevzuatla nakdi olarak sağlanan Devlet yardımları,
teşvikler ve destekler nedeniyle yapılacak ödemelerde
• Harca konu bazı işlemlerde (örneğin ticaret sicili işlemlerinde, tapu işlemlerinde,
noterlerde yapılan bazı işlemlerde, ruhsat çıkarma işlemlerinde, trafik
işlemlerinde, belediyelerdeki ruhsat işlemlerinde)
borcu yoktur belgesi istenebilecek. Bu belgeyi istemeyen kamu görevlilerine 2.000
YTL ceza uygulanabilecek

3-Limited şirket Ortaklarının Sorumlulukları Artıyor
Kanunun 35’nci maddesinde yapılan değişikliler limited şirket ortaklarının sorumluluklarını artırıyor. Alacaklı amme idaresi borcun tahsil edilemeyeceğine karar vermesi halinde somut gelişmeleri beklemeden payı oranında ortağa gidebilecek.

4- Şirketlere sonradan giren ortaklar ve yeni yöneticiler eski dönem borçlarından
da sorumlu
Getirilen önemli ve yeni düzenlemeye göre şirkete sonradan giren ortaklarla
şirketlerin yönetimi üstlenenler (limited şirket müdürleri, anonim şirketlerin
yönetim kurulu üyeleri) eski döneme ait borçlardan eskilerle birlikte sorumlu
olacaklar.

5-Yurtdışı çıkış yasağına ilişkin düzenlemeler
Yurtdışı çıkış yasağındaki iptal gelişmelerinden sonra bu düzenleme 36/A maddesi
olarak kanuna eklenmiştir. Yeni düzenleme şöyledir:

"Yurt dışı çıkış tahdidi:
MADDE 36/A – Devlete ait olup 213 sayılı Vergi Usul Kanunu ile 4458 sayılı
Gümrük Kanunu kapsamına giren amme alacakları ile bunlara ait zam ve cezalarını
ödeme emrinin tebliğ tarihini takip eden yedi gün içerisinde ödemeyen ya da bu Kanun
hükümleri uyarınca hakkında bu alacaklar nedeniyle ihtiyati haciz kararı alınan amme
borçlusunun yurtdışına çıkısı, alacaklı tahsil dairesinin talebi halinde ilgili makamlarca
engellenir.
Yurtdışı çıkış tahdidi, yüz bin Yeni Türk Lirası ve üzerinde olan teminat altına
alınmamış amme alacağı için uygulanır. Bakanlar Kurulu, bu tutarı on katına kadar
artırmaya, yarısına kadar indirmeye ve yeniden kanuni tutarına getirmeye yetkilidir.
Amme alacağına karşılık teminat alınması, alacağın tecil edilmesi, borçlunun aciz
halinin tespit edilmesi, yargı mercilerince amme alacağının takibinin durdurulmasına
karar verilmesi veya takibin kanunen durdurulması gereken diğer hallerde yurtdışı
çıkış tahdidi, alacaklı tahsil dairesinin talebi üzerine ilgili makamlarca kaldırılır.
Amme borçlusu hakkında uygulanan yurtdışı çıkış tahdidi, hastalık, is bağlantısı
gibi hallerde alacaklı tahsil dairesinin uygun görmesi ve bildirimi üzerine ilgili makamlar
tarafından kaldırılır. Bu fıkraya göre yurtdışı çıkış tahdidinin kaldırılmış olması yeniden
tatbikine mani değildir.

Amme borçlusuyla birlikte amme alacağının ödenmesinden sorumlu olan ve bu
Kanuna göre amme borçlusu sayılan kişiler hakkında da bu maddede yer alan
esaslara göre yurtdışı çıkış tahdidi uygulanır.
Bu maddenin uygulamasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye Maliye Bakanlığı
yetkilidir."

6-Tecil ile ilgili düzenlemeler
Tecil işlemlerinde süre 36 ay ile sınırlandırılmıştır (eskiden vergi, ceza ve gecikme
faizlerinde iki yıl diğer amme alacaklarında beş yıl idi). Tecil edilecek borcun elli bin
YTL nin altında olması halinde teminat aranılmamsına yönelik düzenleme yapılmıştır.
Tecil edilen borç ödendikçe üzerindeki hacizler kaldırılacaktır.