SİRKÜLER

Sayı: 2016/20                                                                                                                            06.06.2016

Konu: TEVKİFAT YADA GEÇİCİ VERGİDEN KAYNAKLANAN NAKDEN YADA MAHSUBEN İADE    TALEPLERİNDE DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR

 

Yıllık beyannamede gösterilen  kurum kazançları üzerinden kesinti (tevkif) suretiyle ödenen vergiler ve ödenmiş olması kaydıyla geçici vergiler  beyannamede hesaplanan kurumlar vergisinden mahsup edilmektedir.

Hesaplanan kurumlar vergisini aşan ve mahsup edilemeyen kısım ise  mükellefe  nakden iade edilebilmekte yada kendisinin başka vergi borçlarına mahsup edilebilmektedir.

Konuyla ilgili usul ve esaslar  252 Seri No’lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinde belirtilmiştir. Ancak, daha sonra yayımlanan 429 Sıra No’lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile bu mahsuben veya nakden iadeye ilişkin taleplerin internet vergi dairesi üzerinden standart dilekçeler kullanılarak yapılması zorunluluğu getirilmiştir.

Nakden yada (diğer vergi borçlarına) mahsuben iade ile ilgili düzenlemeleri aşağıdaki şekilde özetleyebiliriz:

1. Yıl içindeki geçici vergi dönemlerinde  tevkif suretiyle ödenen vergiler geçici vergiden mahsup edilmektedir. Ancak, kurumlar vergisi beyannamesinde geçici vergi satırına geçici vergi dönemlerinde fiilen ödenen geçici vergi tutarı ( ilgili geçici vergi beyannamelerinin ödenecek geçici vergi satırından yer alan tutarların toplamı)  gösterilecektir. Yıllık beyannamenin kesinti yoluyla ödenen vergiler satırında ise;  o yıl içinde tevkif suretiyle kesilen vergilerin tamamı(geçici vergiden mahsubu yapılan tevkifat tutarları dahil) gösterilecektir.

 

 

2. Tahakkuk etmiş ancak ödenmemiş geçici verginin kurumlar vergisi beyannamesinde hesaplanan kurumlar vergisinden mahsubu mümkün değildir. Ödenmiş olmak kaydıyla yıllık beyannamede gösterilen geçici verginin hesaplanan kurumlar vergisinden mahsubu sonrası arta kalan kısım, mükellefin talebi halinde kendisinin diğer vergi borçlarına mahsuben yada nakden iade edilebilmektedir.

Ancak,  vadesi geçmiş vergi borçları mevcutsa mahsup işlemi 6183 sayılı Kanuna göre vergi dairesince mükellefin başvurusuna bakılmaksızın re’sen yapılacaktır.

Mükellefin, gerek kendisinin başka vergi borçlarına mahsup talebi ve gerekse nakden iade talebi internet vergi dairesi üzerindeki standart dilekçe formu kullanılarak yapılacaktır.

Mahsup yada nakden iade talep dilekçesinin kağıt olarak verilmesi ise geçersizdir.

Geçici verginin gerek mahsuben gerekse nakden iadesinde herhangi bir tutar sınırlaması olmayıp, geçici verginin ödenmiş olması yeterli  bulunmaktadır. Geçici vergiye ilişkin iade taleplerinde teminat  veya inceleme aranmamaktadır.

Bununla birlikte,  geçici vergi borcunu KDV iade alacağına mahsup eden mükelleflerin   262 Seri No’lu Gelir Vergisi Genel Tebliğindeki aşağıdaki düzenlemeye özellikle dikkat etmesini öneririz:

“KDV iade alacağının geçici vergi borçlarına mahsup edilmesi ve mahsup yoluyla ödenmiş bu geçici verginin de yıllık gelir/kurumlar vergisi beyannamesi üzerinden hesaplanan gelir/kurumlar vergisine mahsubundan sonra kalan tutarın nakden iadesinin talep edilmesi durumunda, söz konusu iade taleplerinin asıl kaynağının KDV  alacağı olması nedeniyle bu tür iade talepleri, nakden iade şartları ile iade usul ve esaslarının belirlendiği KDV Genel Tebliğleri çerçevesinde yerine getirilecektir. “

3. Kurumlar vergisi beyannamesinde gösterilen kazançlar üzerinden kesinti suretiyle ödenen vergilerin mükellefin başka vergi borçlarına mahsubu yada nakden iadesine ilişkin özellik arz eden hususları ise kısaca şu şekilde sayabiliriz.

Kesinti suretiyle ödenen vergilerin ayrıntısı yıllık kurumlar vergisi beyannamesinde Kesinti Yoluyla Ödenen Vergilere Ait Listede gösterilecektir.

Beyannamede hesaplanan kurumlar vergisinden mahsup edilmesinden arta kalan tutar ise, mükellefin talebi halinde kendisinin diğer vergi borçlarına mahsuben yada nakden iade edilebilmektedir. ( Ortağı bulundukları adi ortaklık veya kollektif şirketlerin müteselsilen sorumlu oldukları vergi borçlarına da mahsup talebi mümkündür)

Tevkif yoluyla kesilen vergilerin yıllık beyannamedeki mahsuplar sonunda kalan kısmının diğer vergi borçlarına mahsup talebi tutarına bakılmaksızın, inceleme raporu ve teminat aranılmadan yerine getirilmektedir.

Mükellefin, gerek kendisinin başka vergi borçlarına mahsup talebi ve gerekse nakden iade talebi internet vergi dairesi üzerindeki standart dilekçe formu kullanılarak yapılacaktır.

Mahsup yada nakden iade talep dilekçesinin kağıt olarak verilmesi ise geçersizdir.

Nakden iade şartları geçici vergiden farklıdır. Öncelikle nakden iade için aşağıdaki belgelerin ibrazı talep edilmektedir:

- Ücretlerde işveren tarafından verilen kesintinin yapıldığını gösteren yazı, kiralarda kira  kontratı,  serbest meslek kazançlarında verginin sorumlu adına tahakkuk ettiğini gösterir ilgili saymanlık yazısı,

- Faiz ve repo gelirleri gibi menkul sermaye iradına ilişkin olarak kesintiyi yapan bankalar, aracı kurumlar ve diğer kurumlar tarafından düzenlenen ve vergi kesintisinin yapıldığını gösteren belge,

- Ticari kazançlar ve zirai kazançlara ilişkin olarak tevkif yoluyla kesilen vergilerin vergi sorumlusu tarafından ilgili vergi dairesine ödenmiş olduğuna ilişkin belge

79 No’lu Gelir Vergisi Sirkülerinde;  muhtasar beyannamelerden tevkifatla ilgili bilgilerin  vergi idaresince e-beyanname ortamında sorgulanabildiği ve tespit edilebildiği durumlarda yukarıdaki belgelerin ayrıca kağıt ortamında mükelleften aranılmayacağı ancak bu bilgilerin E.VDO sorgulama sisteminden tespit edilememesi durumunda ise yukarıdaki belgelerin verilmesinin gerekli olacağı açıklanmıştır.

İnternet üzerindeki iade dilekçelerine eklenmesi gereken belgelerden elektronik olarak verilmesi mümkün olmayanlar vergi dairesine evrak kayıt numarası/iade dosya numarası belirtilmek suretiyle teslim edilecektir.

10.000 TL nin altındaki nakden iade taleplerinde,  yukarıdaki belgelerin ve dilekçenin   verilmesine bağlı olarak, iade işlemi inceleme raporu ve teminat aranmaksızın yerine getirilecektir.

Nakden yapılacak iade taleplerinin 10.000 TLnı aşması halinde, 10.000 TLnı aşan kısım vergi inceleme yetkisi bulunanlarca yapılacak inceleme sonucunda düzenlenecek vergi inceleme raporuna göre iade edilecektir. (Teminat gösterilirse, iade, rapor beklenmeksizin yapılacak, teminat inceleme raporunun sonucuna göre çözülecektir) 10.000 TLna kadar olan kısım ise, dilekçe ve yukarıda belirtilen belgelerin verilmesi şartıyla teminat aranmaksızın ve inceleme raporu beklenmeksizin iade edilecektir.

Yeminli Mali Müşavirlerle süresi içinde tam tasdik sözleşmesi düzenlemiş olan mükelleflerin nakden iade taleplerinin 100.000 TL sına kadar olan kısmı, Yeminli Mali Müşavirin tam tasdik raporuna göre yerine getirilecek, bunu aşan kısım varsa aşan kısmın iadesinde vergi inceleme raporu gerekecektir.

İade talebinin  bir kısmının mükellefin başka vergi borçlarına  mahsubu suretiyle, kalanının ise nakden talep edilmesi halinde sözkonusu talepler ayrı ayrı değerlendirilecek olup, tümünün nakit iade olarak kabul edilerek işlem yapılması sözkonusu olmayacaktır.

Örneğin;  Yeminli Mali Müşavirle süresi içinde düzenlenmiş tam tasdik sözleşmesi bulunan bir mükellefin kurumlar vergisi beyannamesinde kesinti yoluyla ödenen vergilerden doğan 150.000 TL iade alacağı çıkıyorsa,  bunun 100.000 TL na kadar olan kısmı Yeminli Mali Müşavir tam tasdik raporu ile nakden alınabilecek, kalan kısmı ise başka vergi borçlarına mahsup ettirilebilecek olup, bu işlemler dolayısıyla vergi inceleme raporu ve teminat gerekmeyecektir.

4. Yazımızda belirttiğimiz hususlar kurumların yurtiçindeki kazançları üzerinde kesilen vergilerin ve ödenen geçici verginin mahsubu ve iadesi ile ilgilidir. Kurumların yurtdışında elde ettikleri kazançlar üzerinden anılan ülkelerde ödedikleri vergilerin Türkiye’de verilecek kurumlar beyannamesinde hesaplanan kurumlar vergisinden indirimi ise farklıdır. Yurtdışında ödenen vergilerin Türkiye’deki kurumlar vergisinden mahsubu belli şartlara ve sınırlara bağlıdır. (Kurumlar Vergisi Kanunu Md:33)  Esas itibariyle,  kurumlar vergisi beyannamesinde mahsup edilemeyen kısmın başka vergi borçlarına mahsubu yada nakden iadesi sözkonusu değildir.

Bilgilerinize sunarız,

Saygılarımızla.

TRUST